Γνωρίζατε ότι το μέλι δεν είναι το μόνο που φτιάχνουν οι μέλισσες; Οι μέλισσες παράγουν ακόμα μία ουσία που ονομάζεται πρόπολη, με κολλώδης υφή και πολύπλοκη σύσταση. Πρόπολη σημαίνει μπροστά από την πόλη, από τα δύο συνθετικά της λέξης το «προ» και το «πόλις» , εμπεριέχοντας τις έννοιες της προστασίας και της άμυνας.
Πιο συγκεκριμένα οι μέλισσες την χρησιμοποιούν ως κόλλα για να κλείσουν τυχόν ρωγμές ή τρύπες στις κυψέλες τους, με σκοπό την προστασία τους από δυσμενείς καιρικές συνθήκες ή διάφορους εχθρούς. Χρησιμοποιούν επίσης την πρόπολη για τις αντισηπτικές της ιδιότητες, έτσι ώστε να απολυμάνουν το εσωτερικό των κυψελών όπου θα αποθηκεύσουν το μέλι και την γύρη τους.
Η πρόπολη φαίνεται να αποτελείται από περισσότερες από 300 χημικές ενώσεις. Η φυσική ρητίνη, το κερί, τα αιθέρια έλαια και η γύρη είναι τα κύρια συστατικά της. Οι μέλισσες συλλέγουν τις ρητινώδεις εκκρίσεις από τους φλοιούς των φυτών και από τα άνθη τους και σε συνδυασμό με το κερί, την γύρη και διάφορα ένζυμα δημιουργείται αυτός ο φυσικός θησαυρός. Η σύστασή της την κάνει ξεχωριστή και ευεργετική για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Θεραπευτικές ιδιότητες
Από την αρχαιότητα ήταν γνωστές οι θεραπευτικές ιδιότητες της πρόπολης. Οι Αρχαίοι Έλληνες την χρησιμοποιούσαν για αντιμετώπιση εγκαυμάτων και ελκών. Οι Ασσύριοι έβαζαν στις πληγές για να μην μολυνθούν και για να επουλωθούν γρήγορα. Ωστόσο τις τελευταίες δεκαετίες η πρόπολη έχει προκαλέσει έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον παγκοσμίως, καθώς φαίνεται να έχει θετική επίδραση σε διάφορες παθήσεις του δέρματος αλλά και ενάντια στα παθογόνα βακτήρια, στους ιούς και στους μύκητες. Παρακάτω θα αναφερθούμε στις κυριότερες δράσεις στην υγεία του ανθρώπου.
- Ενίσχυση ανοσοποιητικού
Η πρόπολη είναι πλούσια σε φλαβονοειδή, ουσίες που βρίσκονται στους αμυντικούς μηχανισμούς των φυτών και μπορούν να μας χαρίσουν ανοσία απέναντι σε αρκετές παθήσεις. Οι ουσίες αυτές συμβάλλουν στην κυτταρική αναγέννηση και υποστηρίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα μέσω των κυτταρικών δομών. Επίσης, θωρακίζεται ε αυτόν τον τρόπο η φυσική άμυνα του οργανισμού.
- Αντικαρκινική δράση
Αρκετές μελέτες από μεγάλα ινστιτούτα ανά τον κόσμο έχουν δείξει ότι η πρόπολη παίζει σημαντικό ρόλο στη θεραπεία ορισμένων καρκίνων. Παρουσιάζουν ελάχιστη έως μηδενική τοξικότητα στα φυσιολογικά κύτταρα και ασκούν επιλεκτικά κυτταροτοξική δράση στα καρκινικά. Επίσης, μειώνονται οι πιθανότητες τα κύτταρα του οργανισμού να γίνουν καρκινικά αλλά και στον πολλαπλασιασμό των ήδη υπαρχόντων. Αρκετές μελέτες ακόμα έχουν δείξει ότι η πρόπολη μπορεί να είναι μία συμπληρωματική θεραπεία του καρκίνου, όχι όμως η μοναδική.
- Υγεία του δέρματος
Τα οφέλη της πρόπολης στην υγεία της επιδερμίδας είναι εξαιρετικά καθώς περιέχει αντιμικροβιακή και αντιικη δράση. Η πρόπολη προάγει τη σύνθεση κολλαγόνου και ελαστίνης, συμβάλλοντας στην επούλωση των πληγών και τραυμάτων. Πολλές έρευνες έχουν συσχετίσει την πρόπολη με την αντιμετώπιση της ακμής και την επούλωση των ελκών του διαβητικού ποδιού. Χρησιμοποιείται συχνά σε εκζέματα και ελαφριά εγκαύματα, σαν τοπικό αναισθητικό αλλά και την ανακούφιση συμπτωμάτων από το τσίμπημα της μέλισσας.
- Στοματική υγιεινή
Εκτός της αντιβακτηριακής δράσης της, η πρόπολη περιορίζει την ανάπτυξη της βακτηριακής πλάκας και παθογόνων μικροοργανισμών που προκαλούν περιοδοντίτιδα. Επιπλέον έρευνες έχουν δείξει ότι η χρήση προϊόντων οδοντιατρικής φροντίδας μπορεί να μειώσει το πόνο και το πρήξιμο μετά από χειρουργική επέμβαση στο στόμα, στην μείωση των φλεγμονών και ταχύτερη επούλωση πληγών. Με την οδοντόκρεμα ή το στοματικό διάλυμα με συστατικό την πρόπολη προστατεύεται η στοματική κοιλότητα από παθογόνους οργανισμούς που προκαλούν ουλίτιδα.
- Γυναικολογική φροντίδα
Η συστηματική χρήση υδατικού διαλύματος πρόπολης έχει αποδειχτεί ότι προστατεύει από την ανάπτυξη της κολπίτιδας και βελτιώνει την καλή υγεία του κόλπου. Επίσης, εξαιτίας της αναισθητικής δράσης της πρόπολης, παρέχεται έγκαιρη ανακούφιση από τα συμπτώματα της κολπίτιδας.
Χρήση πρόπολης
Την πρόπολη μπορούμε να την βρούμε στο εμπόριο σε ακατέργαστη μορφή, σε στερεά μορφή αλλά και σε μορφή διαφόρων σκευασμάτων, όπως:
- Σε σιρόπι
- Σε εκχύλισμα σε αιθυλική αλκοόλ ή αλλιώς το βάμμα πρόπολης
- Σε κρέμες ή αλοιφές
- Σε παστίλιες για τον πονόλαιμο
- Σε τσίχλες
- Σε σαπούνια και σαμπουάν
- Σε οδοντόκρεμες και στοματικά διαλύματα
Δείτε παρακάτω:
Βάμμα πρόπολης και ακατέργαστη πρόπολη
Προιόντα περιποίησης πρόπολης της εταιρείας Μy Bee
Πιθανές παρενέργειες
Παρά τις ωφέλιμες δράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό, η πρόπολη μπορεί να προκαλέσει κάποιες παρενέργειες, όπως:
- Επιπλοκές κατά την παράλληλη λήψη φαρμάκων, όπως η προπανόλη και κάποια αντικαταθλιπτικά.
- Αλλεργία στο μέλι και στα μελισσοκομικά προϊόντα.
- Λόγω την ιδιότητας της πρόπολης να εμποδίζει την πήξη του αίματος, μπορεί να υπάρξει αύξηση της αιμορραγίας.
- Πιθανή επιδείνωση άσθματος.
- Πιθανές επιπλοκές κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνη και στον θηλασμό.